Các kim khí để sinh sản pin xe điện như bơm công nghiệp lithium, niken hay coban đang đứng trước tình trạng tăng phi mã, khiến các nhà sinh sản xe phải tăng giá bán xe điện. Tuy nhiên việc tăng giá xe cũng để lại những hậu quả khôn lường, do vậy mở rộng khai khẩn để giảm chi phí những vật liệu nêu trên là rất cần thiết.
phí tổn trung bình để sản xuất pin xe điện đang tăng kỉ lục, đa số là do sự tăng giá của các kim khí chính bao gồm lithium, coban và niken. dù rằng các nhà sản xuất đang mở mang quy mô sản xuất để cải thiện tổn phí, tuy nhiên tình trạng lạm phát đối với những nguyên liệu thô này cộng với những biện pháp phong tỏa do Covid-19 ở thị trường Trung Quốc và những thách thức về chuỗi cung ứng đã buộc các nhà sản xuất tàu điện phải tăng giá xe của họ.
Những kim loại này ngày càng đắt đỏ đang làm suy yếu chũm cắt giảm lượng khí thải trong lĩnh vực giao thông chuyển vận bởi khi giá xe điện tăng, người tiêu dùng lại cân nhắc đến việc mua những chiếc xe xăng truyền thống. Theo nhà phân tách cấp cao Alice Yu của S&P Global Commodity Insights, doanh số bán xe điện đã giảm cách lấy hàng từ trung quốc về việt nam 35,6% trong tháng 4 tại thị trường Trung Quốc, Mỹ và 4 thị trường hàng đầu tại châu Âu.
Theo các chuyên gia trong ngành xe điện, sự sụt giảm trong doanh số bán hàng có thể chỉ là tạm bợ bởi những rứa tăng cường vỡ hoang các kim khí quan yếu này của các nhà sản xuất cũng như thử nghiệm với các hóa chất pin thay thế rốt cuộc sẽ đẩy tổn phí đi xuống. Tuy nhiên trong thời kì tới, các nhà sản xuất tàu điện sẽ phải "đương đầu" để bảo đảm những vật liệu sinh sản xe điện này có giá cả phải chăng. Đây được coi là khó khăn chồng chất khó khăn khi họ đã phải vật lộn với tình trạng thiếu hụt chất bán dẫn và các bộ phận xe khác.
Ông Tae-Yoon Kim, Nhà phân tích tại Cơ quan Năng lượng Quốc tế IEA cho biết: "Hậu quả của tổn phí nguyên cách bọc hàng dễ vỡ liệu tăng cao là quá trình chuyển đổi bị trì hoãn khi người tiêu dùng tránh né việc dùng các phương tiện với công nghệ "sạch". Những rủi ro của giá nguyên vật liệu tăng cao như hiện thời chỉ có thể bù đắp bằng việc giảm các loại phí khác."
Ông Yu cho biết thêm: "Lạm phát đang bùng phát, đặc biệt là tại các thị trường tàu điện ngoài Trung Quốc. Một số khách hàng đang trì hoãn lại kế hoạch mua xe điện lại, trong khi một số khác chọn mua những mẫu rẻ hơn cho dù phải đợi đến vài tháng hoặc sang năm 2023 mới được nhận xe".
Bão giá nguyên liệu sản xuất
Theo dữ liệu định giá của S&P Global Commodity Insights, giá lithium đã tăng cao kỷ lục trong những tháng đầu năm 2022, sau khi tăng hơn gấp đôi vào năm 2021. Giá lithium cacbonat thô đã đạt mức cao nhất là 78.000 USD/tấn vào giữa tháng 4. Sau đó đã giảm xuống còn 74.000 USD/tấn vào ngày 7/6.
Sau khi Nga bắt đầu can thiệp vào Ukraine, các nhà sinh sản xe điện cũng phải trải qua cú sốc đối với các kim loại mấu chốt khác.
Giá niken đã phá vỡ kỷ lục khi vượt ngưỡng 48.000 USD/tấn vào đầu tháng 3, với việc giao du bị ngắt quãng trên sàn giao tiếp kim loại London và tiếp trở lại vào ngày 16 tháng 3 sau sáu ngày tạm dừng. Giá kim loại này sau đó đã hạ nhiệt xuống còn 26.731 USD/tấn vào ngày 25/5 nhưng so với năm trước giá vẫn cao hơn 57,2%.
Những lo ngại về những lệnh trừng phạt có thể xảy ra đối với Nga sau những hành động của ông Putin tại Ukraine đã làm rung rinh thị trường niken, những người mua kim khí căn bản lo âu rằng họ sẽ chẳng thể tiếp cận nguồn cung từ những nhà sinh sản niken lớn.
Nguồn cung coban đang bị hạn chế cũng đã làm tăng giá coban trong những tháng gần đây. Những gián đoạn trong chuỗi cung ứng và lo ngại về khả năng tiếp cận coban từ Nga đã thắt chặt nguồn cung đối với loại khoáng sản mà cả thế giới đang thèm khát có được này. Theo dữ liệu của Market Intelligence, công ty Nga PJSC MMC Norilsk sản xuất khoảng 2,7% lượng coban được khai khẩn trên thế giới. Giá coban của đã tăng 16,3% trong khoảng thời gian từ tháng 1 đến tháng 3, đạt đỉnh 82.000 USD/tấn và chốt ở mức 75.000 USD/tấn vào giữa tháng 5, tuy nhiên giá vẫn cao hơn cùng kỳ năm trước đến 71,8%.
Ông Ulderico Ulissi, Trưởng nhóm nghiên cứu về pin tại RhoMotion, một công ty có hội sở tại Vương quốc Anh giao hội vào nghiên cứu lĩnh vực tàu điện cho biết: "Các chuỗi cung ứng về pin đang găng tay và bị ngắt quãng. Khách hàng bắt đầu thấy hoài tàu điện đang tăng trong thời kì gần đây. Lý do không chỉ là bởi một số vật liệu thô mà còn bị ảnh hưởng bởi sự thiếu hụt chất bán dẫn và ảnh hưởng của việc Trung Quốc phong tỏa do dịch Covid-19".
Tăng giá là điều không tránh khỏi
Ông Kim của Cơ quan Năng lượng quốc tế IEA cho biết: "Vào cuối năm 2022, chúng ta sẽ chứng kiến giá pin còn tăng nhiều hơn nữa và điều này sẽ được đề đạt nhiều hơn vào giá tàu điện, với những tác động không đáng có và không mong muốn cho người tiêu dùng".
Tesla đã tăng giá một số sản phẩm của mình vào đầu năm nay do tổn phí nguyên liệu thô tăng và nguồn cung cấp vật liệu cho pin xe điện đang rất hạn chế. Tesla đã tăng giá một số phiên bản Long Range, như vậy quờ mẫu xe hiện hành của hãng đều đã tăng giá, thấp nhất 4,4% (chiếc xe rẻ nhất Tesla Model 3 dẫn động cầu sau) đến 9,8% (chiếc xe đắt nhất Model X Tri Motor).
CEO hãng tàu điện hàng đầu thế giới, ông Elon Musk đã san sớt trong cuộc họp báo vào ngày 20/4 vừa qua: "Nếu như không có sự gia tăng đáng kể trong việc khai khẩn và tinh luyện lithium cũng như các vật liệu thô khác mà vớ mọi người điều đang cạnh tranh nhau để có được thì rõ ràng điều này sẽ đẩy giá lên rất cao".
Theo bẩm, nhà sinh sản xe điện có trụ sở tại California, Rivian Automotive, đã tăng giá bán tải điện R1T và SUV R1S lên khoảng 20% vào đầu năm 2022 để hủy bỏ việc tăng giá đối với các đơn hàng đặt sớm muộn phản ứng dữ dội từ khách hàng.
"Chúng tôi thấy giá lithium đã tăng lên khá nhiều trong vài tháng qua và điều đó đã ảnh hưởng đến tất tật mọi người", Giám đốc điều hành Rivian Robert Scaringe cho biết trong cuộc họp báo vào ngày 11 tháng 5.
Theo Công ty chuyên theo dõi chuỗi cung ứng pin cho xe điện Benchmark Mineral Intelligence, doanh số bán tàu điện ở châu Âu đã giảm 36,9% trong tháng 4, xuống dưới 160.000 chiếc.
Hiệp hội Xe du lịch Trung Quốc cũng ít doanh số bán tàu điện của Tesla tại Trung Quốc đã giảm 98% trong tháng 4, xuống còn 1.512 chiếc, đa số là do các nhà máy ở Trung Quốc ngừng hoạt động trong bối cảnh nhà nước này phong tỏa do dịch Covid-19. Tuy nhiên, thị trường kim khí thắt chặt cũng vẫn là một nguồn lo ngại đối với gã đồ sộ tàu điện có hội sở tại Texas này.
Musk cho biết thêm: "ngày nay chúng tôi nghĩ rằng khai thác và tinh luyện lithium đang rất bị hạn chế, đây vững chắc là căn do dẫn đến sự tăng trưởng hoài rất lớn và là khoản tăng đáng lo ngại nhất".
Theo IEA, nguồn cung lithium cho xe điện hiện không đáp ứng được nhu cầu sản xuất. IEA ước tính sản lượng tàu điện sẽ tăng gấp 6 lần trong năm 2030. bây giờ, cả châu Âu và Mỹ đều chú trọng vào sản xuất pin, song IEA nhận định rằng chuỗi cung ứng chính vẫn sẽ phụ thuộc vào Trung Quốc cho đến năm 2030.
Tham khảo: S&P Global
Huyền Như
Theo Nhịp sống kinh tế